U mềm lây

U MỀM LÂY

Biên tập: BS Hồ Nguyên Phương

Duyệt bài: BS Huỳnh Lê Thái Bão

Nguồn: Tác giả: Hon A / Giáo sư Amanda Oakley, Bác sĩ Da liễu, Hamilton, New Zealand, 1997. Được cập nhật bởi Tiến sĩ Oakley và Tiến sĩ Daniela Vanousova, Bác sĩ Da liễu, Cộng hòa Séc, vào tháng 9 năm 2015. Bản sửa đổi của DermNet NZ vào tháng 8 năm 2021

 

U mềm lây là gì?

Lây u mềm là một bệnh lý trên da do virus phổ biến lây nhiễm của thời thơ ấu.

Hình ảnh u mềm lây

Những ai có thể bị u mềm lây?

U mềm lây chủ yếu ảnh hưởng đến trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ dưới 10 tuổi. Bệnh lý phổ biến hơn ở những nơi có khí hậu ấm áp hơn là những nơi có khí hậu mát mẻ và trong những môi trường quá đông đúc. Thanh thiếu niên và người lớn thường ít bị nhiễm bệnh hơn.

U mềm lây có xu hướng xuất hiện nhiều hơn và kéo dài hơn ở trẻ em bị kèm viêm da dị ứng, do thiếu hụt hàng rào bảo vệ da. Bệnh có thể rất lan rộng và trở nặng ở những bệnh nhân suy giảm miễn dịch ( HIV ) hoặc có những lý do khác dẫn đến chức năng miễn dịch kém.

Nguyên nhân gây u mềm lây?

U mềm lây do Poxvirus. Có ít nhất 4 phân nhóm virus.

Có một số cách vi rút có thể lây lan:

  • Tiếp xúc trực tiếp da với da
  • Liên hệ gián tiếp qua khăn tắm dùng chung hoặc các vật dụng khác
  • Lây vào vị trí khác bằng cách cào hoặc cạo
  • Lây truyền qua đường tình dục ở người lớn.

Việc lây truyền u mềm lây dường như có nhiều khả năng xảy ra trong điều kiện ẩm ướt, chẳng hạn như khi trẻ tắm hoặc bơi cùng nhau. Thời gian ủ bệnh thường khoảng 2 tuần  nhưng có thể kéo dài đến 6 tháng.

Các đặc điểm lâm sàng của u mềm lây?

U mềm lây biểu hiện dưới dạng các sẩn tròn nhỏ. Các nốt sẩn có kích thước từ 1 đến 6 mm và có thể có màu trắng, hồng hoặc nâu. Thường nhìn sáng bóng với trung tâm nhỏ hố lõ (xuất hiện này đôi khi được mô tả lõm xuống).  Có thể có vài hoặc hàng trăm nốt sẩn trên một bệnh nhân. Chúng chủ yếu phát sinh ở những nơi ẩm ướt, chẳng hạn như nách, sau đầu gối, bẹn hoặc vùng sinh dục . Chúng có thể phát sinh trên môi hoặc hiếm khi bên trong miệng. Chúng không xảy ra trên lòng bàn tay hoặc lòng bàn chân.

Đôi khi u mềm lây có thể lan bằng cách gãi, các nốt sẩn thường tạo thành một hàng.

U mềm lây thường gây viêm da xung quanh chúng và vùng da bị ảnh hưởng trở nên hồng, khô và ngứa. Khi các nốt sẩn biến mất, chúng có thể bị viêm, đóng vảy hoặc đóng vảy trong một hoặc hai tuần.

   

Các biến chứng của u mềm lây

  • Nhiễm vi khuẩn thứ phát do gãi ( chốc lở)
  • Viêm kết mạc khi mí mắt bị nhiễm trùng
  • Chàm thứ phát nhiễm trùng, điều này đại diện cho mộtphản ứng miễn dịch
  • Tự phát, sẹo rỗ
  • Sẹo có thể tự phát hoặc do điều trị phẫu thuật

Sẹo rỗ của u mềm lây

U mềm lây được chẩn đoán như thế nào?

U mềm lây thường được nhận biết qua biểu hiện lâm sàng đặc trưng hoặc trên soi da. Đôi khi, chẩn đoán được thực hiện trên sinh thiết da . Mô bệnh học cho thấy các thể bao gồm tế bào chất đặc trưng .

Soi da u mềm lây

Điều trị u mềm lây?

Không có phương pháp điều trị u mềm lây nào hoàn hảo vì hiện tại không thể tiêu diệt được vi rút hoàn toàn. Trong nhiều trường hợp không cần điều trị cụ thể.

Điều trị vật lý

  • Nhặt bỏ phần lõi trắng mềm (lưu ý, điều này có thể dẫn đến việc lan rộng tổn thương)
  • Phương pháp áp lạnh 
  • Nạo hoặc đốt điện (có thể gây sẹo )
  • Cắt bỏ bằng laser (có thể sẹo).

Điều trị y tế

Viêm da thứ phát có thể điều trị triệu chứng bằng thuốc bôi corticosteroid tại chỗ nhẹ như kem hydrocortisone. Viêm da khó có thể khỏi hoàn toàn cho đến khi bệnh u mềm lây đã khỏi.

Phòng chống nhiễm trùng u mềm lây

U mềm lây có khả năng lây nhiễm khi đang hoạt động. Tuy nhiên, trẻ em và người lớn bị ảnh hưởng nên tiếp tục đi nhà trẻ, đi học và đi làm.

Để giảm sự lây lan:

  • Giữ tay sạch sẽ
  • Tránh gãi hoặc cạo râu
  • Che tất cả các tổn thương có thể nhìn thấy bằng quần áo hoặc băng kín nước
  • Vứt bỏ băng đã sử dụng
  • Không dùng chung khăn tắm, quần áo hoặc các đồ dùng cá nhân khác
  • Người lớn nên thực hiện quan hệ tình dục an toàn hoặc tiết chế.

Tiên lượng đối với u mềm lây là gì?

Ở các vật chủ có khả năng miễn dịch , u mềm lây là một loại tương đối vô hại. Các nốt sẩn có thể tồn tại đến 2 năm hoặc lâu hơn. Ở trẻ em, khoảng một nửa số trường hợp khỏi sau 12 tháng và 2/3 trường hợp sau 18 tháng, có hoặc không cần điều trị. Tiếp xúc với một cá thể bị nhiễm bệnh khác sau này có thể dẫn đến một tái phát mới.

Nhiễm trùng có thể rất dai dẳng khi có sự suy giảm miễn dịch đáng kể .