Những điều cần biết về chứng mất ngủ khi bạn già đi
Ai cũng
từng trải qua những đêm trằn trọc, nhưng việc khó đi vào giấc ngủ hoặc duy trì
giấc ngủ đều đặn có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và tinh thần của bạn.
Khi chúng ta già đi, điều này có thể trở nên nghiêm trọng hơn. Mất ngủ là một
trong những rối loạn giấc ngủ phổ biến nhất ở người cao tuổi. Có tới 48% người
cao tuổi gặp phải các triệu chứng mất ngủ.
Người bị mất ngủ thường khó
đi vào giấc ngủ và duy trì giấc ngủ. Việc không ngủ đủ giấc vào ban đêm có thể
gây buồn ngủ vào ban ngày và ảnh hưởng đến các hoạt động thường ngày.
Những
thay đổi trong giấc ngủ khi bạn già đi
Khi
chúng ta già đi, cơ thể chúng ta trải qua rất nhiều thay đổi. Một số thay đổi
này ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng giấc ngủ và thói quen ngủ của chúng ta. Một
số vấn đề phổ biến nhất về giấc ngủ khi chúng ta già đi bao gồm:
- Thức dậy sớm vào buổi sáng
- Mệt mỏi vào đầu buổi tối
- Thức dậy nhiều lần vào giữa
đêm
- Mất ngủ
Khi
chúng ta già đi, cơ thể không còn xử lý tốt hệ thống ngủ-thức .
Điều này là do sự thay đổi hormone. Ví dụ, người lớn tuổi sản xuất ít hormone
melatonin hơn. Điều này rất quan trọng vì melatonin điều hòa giấc ngủ của chúng
ta. Khi hormone này giảm, chúng ta sẽ ngủ không ngon giấc.
Chu kỳ
giấc ngủ của chúng ta cũng thay đổi theo tuổi tác. Một chu kỳ giấc ngủ điển
hình được chia thành bốn giai đoạn: hai giai đoạn ngủ "nhẹ" không
chuyển động mắt nhanh (NREM), một giai đoạn ngủ "sóng chậm" hay
"nặng" NREM, và giai đoạn cuối cùng là chuyển động mắt nhanh (REM)
trước khi chu kỳ bắt đầu lại.
Người
cao tuổi thường có ít thời gian hơn ở giai đoạn NREM "sóng chậm". Điều
này có thể khiến họ dễ thức giấc giữa đêm, cuối cùng dẫn đến mệt mỏi vào buổi
sáng. Nhiều người mô tả cảm giác này là không bao giờ được nghỉ ngơi đầy đủ dù
đã cố gắng hết sức, khiến họ uể oải và lờ đờ vào ban ngày.
Các triệu
chứng của chứng mất ngủ
Ngoài
việc trở nên "ngủ nông" hơn khi chúng ta già đi, việc muốn đi ngủ sớm
hơn vào buổi tối và thức dậy sớm hơn vào buổi sáng cũng là điều thường gặp. Bạn
cũng có thể cảm thấy cần ngủ lâu hơn vào ban đêm hoặc ngủ trưa suốt cả ngày.
Trong hầu
hết các trường hợp, những thay đổi về giấc ngủ như vậy là bình thường và không
phải là dấu hiệu của vấn đề giấc ngủ. Tuy nhiên, nếu bạn thường xuyên gặp phải
bất kỳ triệu chứng nào sau đây, bạn có thể đang gặp phải một rối loạn giấc ngủ
như mất ngủ:
- Gặp khó khăn khi đi vào giấc
ngủ mặc dù bạn cảm thấy mệt mỏi
- Gặp khó khăn khi ngủ lại khi bị
đánh thức
- Không cảm thấy sảng khoái sau
một đêm ngủ
- Cảm thấy cáu kỉnh hoặc buồn ngủ
vào ban ngày
- Gặp khó khăn trong việc giữ tỉnh
táo khi ngồi yên, xem TV hoặc lái xe
- Gặp khó khăn trong việc tập
trung vào ban ngày
- Dựa vào thuốc ngủ hoặc rượu để
ngủ
- Gặp khó khăn trong việc kiểm
soát cảm xúc của bạn
Nguyên
nhân gây mất ngủ
Có nhiều
nguyên nhân gây mất ngủ ở người lớn tuổi, bao gồm:
- Những thay đổi bình thường
trong thói quen ngủ xảy ra theo tuổi tác
- Thuốc, bao gồm thuốc chống trầm
cảm, thuốc điều trị huyết áp cao hoặc thuốc thông mũi
- Các rối loạn giấc ngủ khác, chẳng
hạn như ngưng thở khi ngủ hoặc hội chứng chân không yên
- Các tình trạng sức khỏe khác,
như chứng mất trí, bệnh Alzheimer ,
đau mãn tính, tiểu đường hoặc các bệnh về đường hô hấp
- Bệnh tâm thần, bao gồm trầm cảm
và lo âu
- Thói quen lối sống, chẳng hạn
như ngủ trưa hoặc thiếu hoạt động thể chất
- Caffeine hoặc rượu khi sử dụng
trước khi đi ngủ
- Hút thuốc, đặc biệt là trước
khi đi ngủ
- Căng thẳng mãn tính hoặc căng
thẳng kéo dài trong thời gian dài
Điều trị chứng mất ngủ
Một
trong những điều đầu tiên bác sĩ có thể khuyên bạn là tạo ra một môi trường
phòng ngủ ấm cúng và yên tĩnh nhất có thể. Lý tưởng nhất là phòng ngủ của bạn
nên yên tĩnh, tối và nhiệt độ dưới 75 độ F
(khoảng 23 độ C).
Bạn chỉ
nên dùng giường để ngủ. Cố gắng tránh nhìn vào điện thoại di động, làm việc,
chơi trò chơi điện tử hoặc xem TV trên giường. Bác sĩ cũng có thể khuyến nghị
những điều sau đây để giúp bạn ngủ ngon vào ban đêm:
- Tập thể dục và ăn những bữa ăn
bổ dưỡng.
- Tránh xa thuốc lá và caffeine.
- Chỉ nên đi ngủ khi bạn cảm thấy
mệt mỏi. Nằm thao thức trên giường có thể gây hại cho giấc ngủ ngon. Nếu bạn
nằm thao thức trên giường 20 phút mà không thấy buồn ngủ, bạn nên ra khỏi
giường và tiếp tục làm việc ở phòng khác cho đến khi cảm thấy mệt mỏi trở
lại.
- Cam kết thức dậy vào cùng một
thời điểm mỗi sáng và tránh ngủ trưa.
- Hãy ghi nhật ký giấc ngủ .
Ghi lại thời gian ngủ và thức, thời gian đi vào giấc ngủ mỗi đêm và các
thói quen quan trọng khác. Dựa trên ghi chú trong nhật ký giấc ngủ, bác sĩ
có thể khuyên bạn nên hạn chế thời gian nằm trên giường mỗi đêm cho đến
khi giấc ngủ được cải thiện. Khi bạn có thể ngủ ít nhất 90% thời gian trên
giường, bạn có thể bắt đầu đi ngủ sớm hơn.
Nếu những
phương pháp điều trị này không hiệu quả, bác sĩ có thể cân nhắc kê đơn thuốc ngủ.
Việc lựa chọn thuốc điều trị mất ngủ phù hợp cho người cao tuổi đòi hỏi sự cân nhắc và cẩn thận cao. Một số loại thuốc này có thể gây lệ thuộc và nguy cơ cai thuốc. Bạn nên luôn trao đổi với bác sĩ trước khi dùng bất kỳ loại thuốc điều trị mất ngủ nào.
Link
gốc: https://www.webmd.com/healthy-aging/insomnia-in-elderly