VIRUS HỢP BÀO HÔ HẤP VÀ HIỆU QUẢ VACCINE PHÒNG NGỪA RSV
Virus hợp bào hô hấp
(RSV) là nguyên nhân hàng đầu gây nhiễm trùng đường hô hấp dưới cấp tính trên
toàn cầu, gây ra gánh nặng đáng kể về mặt lâm sàng và kinh tế, đặc biệt là ở trẻ
sơ sinh, người cao tuổi và những người có bệnh lý nền. Mỗi năm, RSV là nguyên
nhân gây ra hàng triệu ca nhập viện và một số lượng lớn ca tử vong trên toàn thế
giới, cho thấy tình trạng của nó là một thách thức quan trọng đối với sức khỏe
cộng đồng.
Những tiến bộ gần đây trong
công nghệ vắc-xin đã tiếp thêm sức mạnh cho việc theo đuổi một loại vắc-xin RSV
hiệu quả. Những đột phá trong thiết kế kháng nguyên và các nền tảng phân phối mới
đã dẫn đến việc Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) phát triển và
sau đó phê duyệt nhiều loại vắc-xin RSV. Đáng chú ý, ba loại vắc-xin—Arexvy (do
GlaxoSmithKline phát triển), Abrysvo (do Pfizer phát triển) và mResvia (do
Moderna phát triển)—gần đây đã được FDA phê duyệt, đánh dấu một bước ngoặt
trong phòng ngừa RSV. Trong đó, Abrysvo ban đầu được cấp phép cho người lớn tuổi
và sau đó được mở rộng sử dụng cho phụ nữ mang thai từ tuần thứ 32 đến tuần thứ
36 của thai kỳ, nhằm mục đích cung cấp miễn dịch thụ động cho trẻ sơ sinh trong
sáu tháng đầu đời.
Một nghiên cứu của Thamir
A. Alandijany và cộng sự đã đánh giá một cách có hệ thống hiệu quả, khả năng
sinh miễn dịch và tính an toàn của ba loại vắc-xin RSV đã được FDA chấp thuận:
Arexvy, Abrysvo và mResvia. Các nghiên cứu được đưa vào đã tuyển chọn hơn
50.000 người tham gia trên khắp Bắc Mỹ, Châu Âu, Châu Á và Châu Mỹ Latinh.
Arexvy đã làm giảm 60–65% số ca nhập viện liên quan đến RSV ở người lớn tuổi
(95% CI: 56–66%); Abrysvo cho thấy hiệu quả 58–63% ở người lớn tuổi và 68–72%
khả năng bảo vệ chống lại tình trạng nhập viện do RSV ở trẻ sơ sinh thông qua
tiêm chủng cho mẹ. mResvia cho thấy hiệu quả 55–58% chống lại bệnh RSV. Tất cả
các loại vắc-xin đều làm tăng nồng độ kháng thể trung hòa gấp 5–7 lần, với đáp ứng
kéo dài đến 12 tháng. Hồ sơ an toàn cho thấy kết quả khả quan: đau tại chỗ tiêm
xảy ra ở khoảng 23–29%, triệu chứng toàn thân ở 7–11% và các tác dụng phụ
nghiêm trọng ở <1%. Không có mối lo ngại mới nào về an toàn được phát hiện
trong quá trình giám sát sau khi đưa ra thị trường.
Vắc-xin RSV được FDA phê
duyệt cung cấp khả năng bảo vệ mạnh mẽ chống lại RSV ở những nhóm dân số có
nguy cơ cao, với khả năng sinh miễn dịch bền vững và độ an toàn chấp nhận được.
Mặc dù những phát hiện này rất hứa hẹn, khả năng khái quát hóa ở các khu vực
chưa được tiếp cận dịch vụ vẫn còn hạn chế và dữ liệu về hiệu quả dài hạn vẫn
đang được thu thập. Cần tiếp tục theo dõi thực tế và so sánh trực tiếp để đưa
ra chiến lược tiêm chủng toàn cầu.