Thói quen có thể ảnh hưởng đến trí nhớ của chúng ta như thế nào
Khi chúng ta già đi, trí nhớ của chúng ta có bị giảm sút? Câu trả lời chưa hẳn đúng! Trí nhớ càng bị lãng quên, giống như bất kỳ thứ gì khác, thì nó càng trở nên tồi tệ hơn. Thông thường, khi chúng ta rời khỏi môi trường giáo dục, chúng ta có thể không thường xuyên sử dụng khả năng ghi nhớ của mình một cách tích cực. Phần lớn các công việc trong thực tế, khả năng vận động của não bộ đều phụ thuộc vào kinh nghiệm, sự lặp lại, khả năng dự đoán và độ tin cậy nhiều hơn so với tưởng tượng và tư duy. Trí nhớ của chúng ta có thể trở nên giảm sút hơn khi già đi, nhưng là vì chúng ta cho phép điều đó xảy ra vì những thói quen đã ăn sâu vào trong tâm trí.
Trên hành trình già đi của mỗi chúng ta, những thói quen, thái độ và hành vi quen thuộc thường xuất hiện dưới dạng những phản ứng thông thường dễ chịu và là các phản xạ có điều kiện. Tinh thần, thể chất và cảm xúc của chúng ta thể hiện hoàn toàn thông qua các thói quen, vì thế chúng ta không thể hiểu hết về bản thân cho đến khi hiểu rõ tất cả các thói quen của mình. Thói quen không xấu dần theo thời gian, thay vào đó, thói quen giúp thiết lập các công việc thường làm hằng ngày. Các thói quen sử dụng khuôn mẫu hành vi của ngày hôm qua và lặp đi lặp lại nó. Các thói quen giúp tiết kiệm tâm trí vì không phải cân nhắc những vấn đề không quan trọng. Trong một số hành động theo thói quen tạo ra sự an toàn, chẳng hạn như nhìn cả hai bên đường trước khi băng qua. Ngoài ra, thói quen cũng giúp chúng ta thoát khỏi sự không chắc chắn của việc thích ứng. Nó đưa ra câu trả lời sẵn sàng trước khi chúng ta được hỏi và cho chúng ta phản ứng thoải mái trước bất kỳ kích thích nào. Đôi khi một người có sa sút trí tuệ mức độ nặng có thể tương tác với những người khác mà không biểu lộ mức độ nghiêm trọng của tình trạng suy giảm nhận thức vì những hành vi quen thuộc và thói quen xã hội chung của họ rất lịch sự.
Thói quen thậm chí còn cần thiết hơn đối với những người nhàn rỗi và ít hoạt động vì nó lấp đầy tâm trí và buồn chán về tinh thần, thể hiện bằng sự chặt chẽ của một thời gian biểu được xác định rõ ràng. Thói quen thoải mái thay thế sự sáng tạo. Đời sống tinh thần của chúng ta càng bị suy giảm thì vai trò của thói quen càng trở nên thiết yếu hơn vì nó giúp giải tỏa những thiếu sót về tinh thần. Nhưng chiến lược này chỉ hoạt động khi hoàn cảnh ổn định và có thể dự đoán được.
Đối với những người trẻ tuổi, các quy tắc của cuộc sống không rõ ràng và có rất nhiều cơ hội để chấp nhận rủi ro, tự phát và ngẫu hứng. Đối với một người lớn tuổi, sẽ thoải mái hơn khi dựa vào các công thức đã thử và phương thức hoạt động quen thuộc của các thói quen.
Thói quen mang lại sự thoải mái và an toàn. Mỗi ngày và mỗi hành động sẽ là một sự lặp lại an toàn và có thể đoán trước được. Bởi vì thói quen cung cấp lá chắn và biện pháp bảo vệ cho sự lo lắng của chúng ta bằng cách làm cho tương lai dễ dự đoán hơn và ít thay đổi. Khi chúng ta bám víu vào các thói quen ám chỉ sự gắn bó với tài sản và quyền sở hữu như một sự đảm bảo cho sự an toàn và danh tính.
Việc quan sát và nghiên cứu các thói quen sẽ rất khó khăn vì chúng quá quen thuộc và rõ ràng đối với chúng ta. Sự thoải mái của thói quen tạo ra một cảm giác mê sảng dễ chịu che giấu sức mạnh ngột ngạt của các hoạt động lặp đi lặp lại thường ngày. Bằng cách nào đó, chúng ta phải tạo ra một không gian nơi chúng ta có thể quan sát bản chất của thói quen và ảnh hưởng sâu sắc của chúng đối với chính chúng ta và hành vi của chúng ta.
Thói quen bảo vệ chúng ta thoát khỏi sự hiểu biết sâu sắc hơn về bản thân. Chúng ta có được chúng từ cuối thời thơ ấu và thông qua việc học tập và trao dồi. Chúng ta bắt chước những hành vi mà chúng ta ngưỡng mộ ở người khác và chúng ta phát triển thêm những thói quen thoải mái và hỗ trợ trong suy nghĩ, lời nói và hành động. Mong muốn duy trì một cuộc sống thoải mái và ổn định giúp chúng ta hình thành thêm nhiều thói quen, điều này giúp chúng ta tránh khỏi những sự khó chịu và không chắc chắn. Chúng ta không ý thức được những mâu thuẫn của mình và cảm thấy về sự bình an nội tâm. Chúng ta cảm thấy rằng chúng ta đang đúng và có khả năng chịu trách nhiệm. Giống như chúng ta đang đeo tai nghe phát những âm thanh yêu thích của mình nhưng những âm thanh này lại che lấp tiếng nói nhẹ nhàng bên trong của tinh thần bảo chúng ta hãy thức dậy và tiếp tục với số phận của mình.
Rất khó để hoạt động mà không có thói quen, nhưng chúng ta phải cố gắng nhận thức được bản chất của các thói quen để có thể giảm bớt ảnh hưởng đệm của chúng. Đời sống nội tâm của chúng ta không thể phát triển và trưởng thành nếu không có những bất ngờ, cú sốc và chấn động đối với nhận thức và chúng ta cần những thay đổi trong thói quen hàng ngày của chúng ta. Chúng ta không mài dao bằng bơ hay đánh đá lửa bằng cao su để tạo ra tia lửa. Chỉ những sự kiện nội tâm đáng lo ngại mới có thể giúp đánh thức chúng ta và làm sắc nét trí nhớ của chúng ta.
(How Habits Can Affect Our Memory | Psychology Today, n.d.)
Mark E. Williams (2016).How Habits Can Affect Our Memory | Psychology Today. (n.d.). Retrieved May 28, 2023, from https://www.psychologytoday.com/us/blog/the-art-and-science-aging-well/201612/how-habits-can-affect-our-memory
