DINH DƯỠNG VÀ RỐI LOẠN PHỔ TỰ KỶ (ASD)
Rối loạn phổ tự kỷ (ASD) là một chứng rối loạn đa phức hợp được đặc trưng bởi một loạt các vấn đề cụ thể trong lĩnh vực giao tiếp xã hội, sở thích bị hạn chế và các hành vi lặp đi lặp lại. ASD có thể có mối liên hệ chặt chẽ với các rối loạn khác và/hoặc liên quan đến rất nhiều hành vi và triệu chứng, chẳng hạn như những hành vi liên quan đến chọn lọc thực phẩm và hậu quả là chế độ ăn uống không đầy đủ.
Mặc dù một số loại rối loạn ăn uống, chẳng hạn như bỏ ăn, cũng thường gặp ở trẻ em nói chung, nhưng tỷ lệ hiện mắc của chúng dường như cao hơn đáng kể ở trẻ ASD, với tỷ lệ dao động từ 51% đến 89%.
Có bằng chứng cho thấy trẻ mắc ASD tiêu thụ ít trái cây và rau quả hơn cũng như có lượng canxi và protein hấp thụ thấp hơn so với các trẻ cùng lứa đang phát triển bình thường. Hơn nữa, trẻ mắc ASD thích các loại thực phẩm có hàm lượng carbohydrate cao như bánh mì trắng, pizza, bánh ngọt, bánh quy, kem hoặc thực phẩm “béo”. Những thực phẩm này thường có vị ngọt, ngược lại, vị đắng hoặc chua thường bị từ chối hơn. Sở thích này có thể gây ra sự gia tăng lượng đường trong máu và chất béo trung tính, dẫn đến tình trạng thừa cân và béo phì hoặc rối loạn nội tiết như tiểu đường, chưa kể đến sâu răng, vì không phải lúc nào cũng có thể vệ sinh răng miệng đúng cách và liên tục. Ngoài ra, trẻ mắc ASD thường được cung cấp không đủ vitamin D, vitamin B12, vitamin C, canxi, kẽm và lượng tiêu thụ sữa thấp hơn so với trẻ phát triển bình thường
Sự chọn lọc thực phẩm thường dựa trên hương vị, kết cấu và cách trình bày, và vấn đề này có thể liên quan đến phản ứng quá mức về cảm giác, một chứng rối loạn xử lý cảm giác, được biểu hiện bằng phản ứng quá mức đối với cảm giác từ bất kỳ thành phần nào của hệ thống cảm giác: xúc giác , tiền đình (tức là cảm giác cân bằng và định hướng không gian), thính giác, cảm giác bản thể, vị giác, khứu giác và thị giác. Giả thuyết cho rằng phản ứng vượt quá cảm giác có thể góp phần gây ra tình trạng quá mẫn cảm với kết cấu thực phẩm và do đó dẫn đến tính chọn lọc thực phẩm đã được báo cáo rộng rãi. Có bằng chứng rõ ràng rằng việc xử lý cảm giác bị suy giảm có liên quan tích cực đến khó khăn trong việc ăn uống ở trẻ mắc ASD. Nhận thức giác quan bị thay đổi dường như cũng có liên quan tích cực đến chứng sợ thực phẩm mới, nhưng bằng chứng hiện tại là từ hai nghiên cứu nhỏ và do đó cần được điều tra thêm.
Các nghiên cứu sâu hơn gần đây đã tiếp cận mối liên hệ giữa ASD và dinh dưỡng, khám phá vai trò của SGS (Sulforaphane-Glucosinolate) và những lợi ích tiềm năng của việc bổ sung vitamin D3
Sulforaphane trong chế độ ăn uống, nổi tiếng vì tính an toàn và không có độc tính, đã được khám phá về khả năng đảo ngược các bất thường, được đưa ra giả thuyết là có liên quan đến ASD, bao gồm stress oxy hóa và khả năng chống oxy hóa thấp hơn, tổng hợp glutathione bị suy giảm, chức năng ty thể giảm và quá trình phosphoryl hóa oxy hóa, tăng peroxid hóa lipid và viêm thần kinh.
Về lợi ích có thể có của việc bổ sung vitamin D3, Grossi và đồng nghiệp nhấn mạnh rằng những thói quen hạn chế ở người mắc ASD có thể dễ dàng dẫn đến thiếu hụt dinh dưỡng, cụ thể là rau cả nấu chín và tươi sống (đặc biệt là cà chua) và cá (là nguồn vitamin D3). Ba thử nghiệm ngẫu nhiên có đối chứng (RCT) được đưa vào phân tích tổng hợp gần đây của Bingbing và đồng nghiệp cho thấy rằng bổ sung vitamin D có lợi cho việc cải thiện các triệu chứng ở trẻ mắc ASD, được chứng minh bằng SRS thấp hơn đáng kể và Thang điểm đánh giá bệnh tự kỷ ở trẻ em (CARS).
Tóm lại, cho đến nay, vẫn thiếu bằng chứng đủ mạnh để hỗ trợ các biện pháp can thiệp chế độ ăn uống cụ thể ở trẻ mắc ASD, mặc dù một số cơ hội nhỏ, dựa trên nghiên cứu thực tế được ghi nhận (ví dụ: vitamin D3; SGS) có thể mở ra những tia sáng thú vị. Do đó, cần tăng cường nghiên cứu cơ bản về ASD để có thể đưa ra những gợi ý hữu ích về các can thiệp dinh dưỡng.
