Hệ thống phân loại Bosniak của tổn thương dạng nang ở thận

Hệ thống phân loại của Bosniak chia các tổn thương dạng nang ở thận thành 5 loại dựa trên các đặc điểm hình ảnh trên CT cản quang. Nó giúp dự đoán nguy cơ ác tính và gợi ý theo dõi hoặc điều trị.

Cách sử dụng

Phân loại Bosniak được sử dụng rộng rãi bởi các bác sĩ chẩn đoán hình ảnh và bác sĩ tiết niệu để đánh giá u nang thận. Nó được cập nhật lần cuối vào năm 2005. Phân loại Bosniak, phiên bản 2019 đã được đề xuất để tăng độ chính xác và bao gồm các tính năng của MRI nhưng chưa (2022) đã được xác nhận rộng rãi.

Mặc dù được thực hành bởi một số bác sĩ, việc sử dụng siêu âm để mô tả phân loại Bosniak vẫn còn gây tranh cãi. Ban đầu, người ta cho rằng siêu âm không phù hợp với nhiệm vụ này vì nó không thể hiển thị quá trình tân mạch hóa (xem CT/MRI có cản quang), tuy nhiên, các nghiên cứu mới hơn về siêu âm có cản quang cho thấy rằng trở ngại này không còn đúng nữa. Cũng có bằng chứng cho thấy siêu âm có độ nhạy cao hơn đối với vách ngăn trong tổn thương so với CT hoặc MRI.

Phân loại

Phân loại Bosniak "chính thức" sử dụng chữ số La Mã, không phải chữ số Ả Rập, cho mỗi loại. Việc sử dụng thuật ngữ "cấp", "giai đoạn", "nhóm", "loại" hoặc tương tự cho từng danh mục là không chính xác về mặt kỹ thuật. Phiên bản 2019 đã chuyển từ "category" sang "class"

Bosniak I

-Nang đơn giản lành tính

- Thành mỏng như chân tóc ≤2 mm

- Tỉ trọng dịch.

-Không có vách ngăn, vôi hóa hoặc các thành phần rắn

- Không tăng ti trọng

- Theo dõi: không.

- Phần trăm ác tính: ~0%

Bosniak II

U nang lành tính - "phức tạp tối thiểu"

-  Vài vách ngăn mỏng <1 mm hoặc vôi hóa mỏng (không đo được độ dày)

 - Tổn thương thận không ngấm thuốc, đậm độ cao (do chứa protein hoặc xuất huyết) <3 cm

- Nhìn chung có tiến triển tốt

- Theo dõi: không.

- Tỷ lệ ác tính: ~0-6%

Bosniak IIF

Phức tạp tối thiểu

-  Nhiều vách mỏng hoặc vách hoặc thành mỏng

- Nhìn thấy nhưng không đo được sự ngấm thuốc của thành hoặc vách ngăn

- Vôi hóa có thể có ( có thể dày và dạng nốt).

- Nhìn chung là tiến triển tốt

- Tổn thương đậm độ cao đường kính >3 cm, hoàn toàn trong thận (<25% thành thận có thể nhìn thấy); không ngấm thuốc

- Yêu cầu theo dõi (F cho theo dõi (following): cần theo dõi bằng siêu âm/CT/MRI - không có quy định nghiêm ngặt về khung thời gian nhưng hợp lý vào 6 tháng, 12 tháng, sau đó hàng năm trong 5 năm.

- Phần trăm ác tính: ~5-26%

Bosniak III

 - Khối nang không xác định

- Vách hoặc vách dày không đều hoặc nhẵn với độ ngấm thuốc có thể đo được

- Điều trị/theo dõi: cắt bỏ một phần thận hoặc cắt bỏ bằng sóng cao tần ở những bệnh nhân không đủ điều kiện phẫu thuật

- Tỷ lệ ác tính: ~55-72

Bosniak IV

- U nang ác tính rõ ràng

Tiêu chí Bosniak III + ngấm thuốc các thành phần mô mềm liền kề nhưng không liên quan với thành hoặc vách ngăn

- Điều trị: cắt thận một phần hoặc toàn bộ

- Tỷ lệ ác tính: ~91-100%

Lịch sử và từ nguyên

Phân loại Bosniak được đặt theo tên của Morton A Bosniak (1929-2016), là giáo sư danh dự về chẩn đoán hình ảnh tại Trường Y Langone thuộc Đại học New York (NYU). Nó được xuất bản lần đầu vào năm 1986, giới thiệu danh mục 2F vào năm 1993 và các bản sửa đổi vào năm 1997, 2005 và 2019.

 

Nguồn: https://radiopaedia.org/articles/bosniak-classification-system-of-renal-cystic-masses